1- Belirtili İsim Tamlaması


Tamlayanı ilgi eki; tamlananı da iyelik eki almış isim tamlamasıdır. Tamlayan tamlananın kime ya da neye ait olduğunu kesin olarak bildirir. Tamlayanda veya tamlananda belirsizlik yoktur.

“Sınıfın kapısı” dediğimizde nerenin kapısı, hangi kapı olduğu kesin olarak bilinmektedir. Ama “sınıf kapısı” tamlamasında nerenin, neyin kapısı, hangi kapı olduğu kesin olarak bilinmemektedir.

Özellikleri:

1-Belirtili isim tamlamalarında tamlayanla tamlanan arasına kelime(ler) girebilir. Bunların bir kısmı karma tamlama olarak bilinir.

Çocuğun minik elleri

İhtiyarın bir kış gecesi ölümü

Üsküdar'ın dost ışıkları

2-Belirtili isim tamlamasında, tamlayanla tamlanan şiir ve konuşma dillerinde yer değiştirebilir.

Kocaman bir masası ve koltuğu vardı annemin.

Sırtına Sakarya'nın Türk tarihi vurulur.

Tahsilin ticarette yeri yok.


3-Tamlayan ya da tamlanan söylenmemiş olabilir. 
   Karşılıklı konuşmalarda tamlayan da tamlanan da düşebilir.

─Şu gelen kimin kızı?

─Hüseyin'in (kızı)

4-Tamlanan tekrardan kaçınmak için söylenmeyebilir.

Bu ev bir zamanlar bizim(evimiz)di.


5-Bazen tamlayan bir şeyin değil de bir niteliğin kime ait olduğunu bildiriyor olabilir.

Öğrencinin Çalışkanı,

Sporcunun Zekî, Çevik ve Ahlâklı olanı...

6- Senli benli konuşmalarda “koca, karı, oğul” gibi kelimeler ve iyelik ekleri düşebilir.

Emine'nin oğlu Duran→Emine'nin Duran.

Asımoğulları'nın Ali(si)

Bizim evimiz→bizim ev

7-“-den” eki tamlayan ekinin yerini tutabilir.

öğrencilerin bazıları→öğrencilerden bazıları

onların biri→onlardan biri

8- Tamlayan ekinin ikiden fazla tekrarı anlatım bozukluğuna yol açar.

Masanın ikinci çekmecesinin kulpunun koptuğunu biliyorum.

Pencerenin kenarının tamirinin yapılması gerekli.




İsim tamlamaları hakkında kısmına dönmek için tıklayınız

Belirtisiz İsim Tamlaması olan bir sonraki konumuza gitmek için tıklayınız.

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder