İsim Tamlamaları Hakkında


Aralarında anlamca ilgi bulunan ya da sonradan ilgi kurulan, birinin diğerini iyelik yönünden bütünlediği iki isimden oluşan kelime gruplarına isim tamlaması denir.


Özellikleri;
1- İsim tamlamasına özgü iki tane ek vardır:

Tamlayan eki ya da ilgi hâl eki: -(n) in

Tamlanan eki, daha doğrusu iyelik ekleri: -(s/y) i

2- İsim tamlamalarında birinci kelimeye tamlayan; ikincisine de tamlanan denir. Tamlayan, tamlananın anlamını bütünler. Tamlayan başta gelir, tamlanan sonda (şiirde yer değiştirebilir). Bu, “Türkçe'de yardımcı unsur başta; asıl unsur sonda bulunur” kuralına göre açıklanabilir. Asıl unsur tamlanandır ama vurgu tamlayandadır. Çünkü tamlayan sonradan eklenerek tamlananın anlamını bütünlemektedir.

Örnek:
“kenar” dendiğinde ne kenarı, neyin kenarı olduğu anlaşılmamaktadır. “deniz kenarı” diyerek “kenar”ın “deniz”e ait olduğunu belirtmiş oluruz. Bu durumda “deniz” vurgulu söylenir. 

3-Birden fazla tamlayan ve tamlanan bulunabilir.

Örnek:

Evin Kapısı / Penceresi
Göğün / Ovanın Rengi

4- Tamlayan cümle halinde de olabilir.


Örnek:

"Ben başaramam" sözünü bir tarafa bırak.

İsim tamlamaları genel olarak 4'e ayrılır. 

Bunlar; 


1- Belirtili İsim Tamlaması 


2- Belirtisiz İsim Tamlaması 


3- Takısız İsim Tamlaması 


4- Zincirleme İsim Tamlaması 


Şimdi Öğrenmek İstediğiniz Tamlama Çeşidinin Üzerine Tıklayınız.

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder